Przebudzenie z bólem szczęki i głowy oraz dokuczliwe szumy uszne – to rzeczywistość, z którą każdego dnia mierzy się wiele osób. Objawów tych nie należy ignorować, ponieważ pogarszają jakość codziennego życia i wpływają na stan zdrowia. Kiedy pomimo wielogodzinnego snu pojawia się zmęczenie, to znak, że przyczyną może być bruksizm. Jak sobie z nim poradzić?
Co to jest bruksizm?
Bruksizm to schorzenie z grupy parafunkcji, czyli nawykowych odruchów w obrębie jamy ustnej. Polega na nieświadomym zaciskaniu szczęki i zgrzytaniu zębami w ciągu dnia lub podczas snu. Zaburzenie to może prowadzić do wielu konsekwencji zdrowotnych. Problem bruksizmu dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Nieleczony powoduje pękanie szkliwa, nadmierne ścieranie zębów, a nawet wypadanie plomb. Postawienie diagnozy i wdrożenie terapii to istotne elementy, które pozwalają zapobiec poważnym uszkodzeniom uzębienia oraz stawów skroniowo-żuchwowych.
Bruksizm dzienny
Bruksizm dzienny często ma podłoże psychosomatyczne i objawia się nieświadomym zaciskaniem zębów. Może wynikać ze stresu, ale bywa też efektem zbyt częstego żucia gumy.
Osoby zmagające się z bruksizmem dziennym odczuwają bóle szczęki i bóle głowy, a także problemy z ruchomością żuchwy. Mogą szybciej od innych męczyć się w trakcie długotrwałego mówienia, ponieważ ich staw skroniowo-żuchwowy nie jest w pełni funkcjonalny.
Nieleczony bruksizm dzienny prowadzi do poważnych konsekwencji, takich jak starcie zębów i rozwój wady zgryzu.
Bruksizm nocny
Bruksizm nocny to nawykowe i niekontrolowane zgrzytanie zębami w fazie snu. Co ciekawe, rzadko kiedy odruch ten budzi osobę, która wykonuje czynność, ale może być dokuczliwy dla pozostałych członków rodziny, którzy słyszą w nocy charakterystyczny dźwięk tarcia zębów. Dzięki temu domownicy mogą poinformować bliską osobę o problemie, skłaniając do wizyty u specjalisty.
Objawy bruksizmu nocnego obejmują najczęściej:
- Poranne bóle głowy,
- Wzmożone napięcie mięśni twarzy,
- Uszkodzenia szkliwa,
- Nadwrażliwość zębów,
- Szumy uszne.
Nieświadome i mimowolne zgrzytanie zębami prowadzi do poważnych uszkodzeń zębów, ale także przyczynia się do wielu dolegliwości o nieswoistych objawach, które nie od razu są powiązane z bruksizmem. To spowalnia proces diagnostyki i często powoduje szukanie przyczyny dolegliwości u innych specjalistów, np. u laryngologa (z tytułu problemów z uszami) i neurologa (ze względu na bóle głowy).
Skąd bierze się nieświadome zaciskanie zębów?
Przyczyny bruksizmu mogą mieć zróżnicowane podłoże. Wynikają ze stresu, nieprawidłowych warunków zgryzowych lub uwarunkowań genetycznych. Mogą też mieć swoje początki w dzieciństwie, gdy młoda osoba rozładowywała napięcia emocjonalne poprzez branie przedmiotów do ust i zaciskanie szczęki.
Negatywne skutki nawyku potęgują się w wyniku zaniedbania codziennych zabiegów higieny jamy ustnej.
Objawy bruksizmu
Jak rozpoznać bruksizm? Oznaki problemu są często nieswoiste i mają różny stopień nasilenia. Najczęstsze objawy bruksizmu, których nie powinno się bagatelizować, to:
- Napięcie mięśni żuchwy i mięśni twarzy,
- Bóle głowy, szczególnie w okolicach skroni i czoła,
- Zgrzytanie zębami, szczególnie nocą (na to mogą zwrócić uwagę osoby z otoczenia, które dostrzegą zjawisko),
- Starte zęby, uszkodzenia szkliwa, nadwrażliwość zębów,
- Zaburzenia słuchu, przewlekłe szumy uszne i nawracające stany zapalne ucha,
- Bóle szczęki.
W przypadku bruksizmu nocnego, często osoba zmagająca się z problemem nie jest świadoma zgrzytania zębami. Objawy mogą być jednak odczuwalne po przebudzeniu, w formie porannego bólu szczęki i głowy lub napięcia mięśni okolicy stawu skroniowo-żuchwowego.
Leczenie bruksizmu
Występowanie dokuczliwych objawów bruksizmu świadczy o konieczności wizyty u stomatologa. W przypadku wczesnego rozpoznania problemu i wdrożenia odpowiedniej terapii objawy ustępują, co przynosi ulgę i poprawia komfort codziennego życia.
Leczenie bruksizmu to szereg nieinwazyjnych metod, które bardzo często opierają się na fizjoterapii i wykorzystywaniu specjalnych technik relaksacyjnych. Kompleksowa opieka stomatologiczna pozwala na powrót do codzienności, bez permanentnego zmęczenia.
Nawracające bóle w stawach skroniowo-żuchwowych pogarszają samopoczucie i mają negatywne konsekwencje dla narządu żucia. Przewlekłe szumy uszne natomiast są źródłem wieloletniej frustracji, która narasta ze względu na poczucie bezsilności.
Kontakt z doświadczonym fizjoterapeutą stomatologicznym to sposób, by przerwać pasmo przykrych objawów i przywrócić prawidłową funkcjonalność jamy ustnej w sposób nieinwazyjny, bezbolesny i komfortowy.
